Kringavond 17 februari 2011

Op 8 april onthulling monument aan Wijsterseweg

		HOOGEVEEN. Op vrijdag 8 april wordt aan de Wijsterseweg een monument onthuld als herinnering aan de moordpartij door de Duitsers bij de bevrijding in 1945. Voorzitter Willem Schelhaas maakte dit donderdagavond 17 februari bekend op de door ruim 400 leden bezochte bijeenkomst van de Historische Kring in De Tamboer. Op 10 april 1945, een dag voor de bevrijding van Hoogeveen, werden 22 mensen gefusilleerd. Zij werden verdacht van steun aan Franse parachutisten, die als onderdeel van de Operatie Amherst hier waren gedropt.

Tot nu toe werd steeds aangenomen dat er 21 slachtoffers waren. Willem Gruppen, vroeger te Zuidwolde, nu in Groningen, ontdekte dat er nog een 22e slachtoffer was. Dat was de 24-jarige Sybrand Jan van der Linde uit Dedemsvaart. Ook zijn naam zal nu op de gedenksteen worden vermeld.

Onbekend oud recht
Vorige maand kreeg de Historische Kring een bedrag uitbetaald op grond van een ’onbekend’ oud recht. Het geld was afkomstig van oud-notaris Jan Eikelboom en zijn vrouw Hennie Weitkamp. Jan Eikelboom was een zoon van de bekende verzetsman Reinder Eikelboom, naar wie in Hoogeveen ook een straat is genoemd.
Schelhaas vertelde dat de in Hoogeveen bekende familie Dekker in 1932 grond had verkocht aan de gemeente Ruinen, nodig voor verbreding en verharding van de weg Hoogeveen-Pesse. De familie Dekker kreeg daarbij het recht om de in de berm staande bomen, als deze kaprijp zouden zijn, te kappen. Deze zouden dan in de houtstek van de familie Dekker aan de Hoofdstraat kunnen worden verzaagd.

Nu, tachtig jaar later, zijn de bomen kaprijp en door vererving in bezit gekomen van de familie Eikelboom. De gemeente Hoogeveen wilde aan de familie Eikelboom geen kapvergunning geven, maar heeft de bomen wel gekocht en betaald. Omdat het voor deze familie een onbekend en oud recht was, heeft ze de opbrengst geschonken aan de Historische Kring. Daarbij is het verzoek gedaan om studie te maken van het ’oude recht’ en hen daarover te informeren.

Nog geen nieuw onderdak
De Historische Kring heeft nog steeds geen nieuw onderdak. De ruimte in De Arend wordt te klein. Schelhaas noemde het teleurstellend dat de gemeente in verband met het bestemmingsplan geen toestemming wilde geven voor een pand, dat het bestuur op het oog had. Maar, aldus Schelhaas, ’beter een misse loop dan een misse koop’. Hij deelde mee dat er vorig jaar bij de onthulling van monument en glasplaat ter nagedachtenis van Dokter van de Velde bij het ziekenhuis een professionele film is gemaakt. Deze is bijna klaar en wordt op korte termijn vertoond.
Hij memoreerde het contact met de gemeente: kort maar zeer plezierig met de helaas overleden burgemeester Helmer Koetje. Diens opvolger Karel Loohuis is bijzonder geïnteresseerd in de geschiedenis van Hoogeveen en inmiddels lid van de Historische Kring. Binnenkort wordt hij op locatie in De Arend op de hoogte gebracht van de activiteiten van de vereniging.

Noordscheschut
Als inleiding op de lezing van Jan Stoefzand vertelde Schelhaas over zijn kennismaking met Noordscheschut. Dat was als vijfjarige vanaf de doft van een bok. Zijn vader had een kwart hectare bouwland waarop graan werd verbouwd. Het koren moest met de hand worden gemaaid en kon dan na een week per bok naar Noordscheschut worden gebracht.
Dat de wereld in twee generaties enorm is veranderd, bleek ook uit het verhaal dat oud-wethouder Jan Stoefzand hield. Hij is geboren en getogen aan het water en bij de wijken van Nieuweroord en Noordscheschut. Hij vertelde over het verenigingsleven in Noordscheschut, over volksfeesten met bootjes in het kanaal, over de middenstandszaken, de vier scholen (Hervormd, Gereformeerd, Neutraal en de Trekkersschool). Hij gaf een boeiende doorsnede van het dorpsleven, doorspekt met anekdotes en geïllustreerd met enkele filmpjes, onder andere van de schooljeugd. Voor de mensen in de zaal was er veel herkenning en ze reageerden spontaan en enthousiast. De Historische Kring heeft met deze ’dorpsavond’ veel eer ingelegd. Het initiatief vraagt om een vervolg met andere dorpen uit de gemeente.