Dia- en Filmlezingen
De Historische Kring Hoogeveen ziet het als taak om het verleden van Hoogeveen in de breedst mogelijke zin in beeld te brengen en aan belangstellenden te tonen.
In de loop der jaren zijn diverse diaseries gemaakt en zijn oude films geschikt gemaakt voor vertoning. Inmiddels beschikken wij over moderne apparatuur waarmee wij dit materiaal op een praktische manier kunnen laten zien.
Graag bieden wij u dan ook de mogelijkheid aan om, overdag of 's avonds, een dia- of filmlezing voor u te verzorgen. Hieronder vindt u een overzicht van de onderwerpen waaruit gekozen kan worden.
Om de kosten te dekken vragen wij per 1 januari 2023 een vergoeding van € 75,00 per voorstelling.
Daarnaast wordt voor voorstellingen buiten Hoogeveen € 0,25 per km in rekening gebracht.
Mocht om welke reden dan ook de geboekte voorstelling niet doorgaan, dan wordt wel de vergoeding van € 75,00 in rekening gebracht.
Wanneer u belangstelling heeft kunt u per mail contact opnemen met Rob Prins:
Ook voor nadere informatie kunt u bij hem terecht.
Educatieve diaseries:
1. Van Boter tot Kaas.
Door: Martin Benjamins
Geschiedenis van de D.O.C. aan de Alteveerstraat. Na 1885 worden er in ons land overal zuivelfabrieken opgericht. Zo ook op de zandgronden van Drenthe. In 1894 werd er een vereniging van landbouwbelangen opgericht. De fabriek in Hoogeveen start op 6 januari 1896. In 1940 groeide de fabriek uit tot op twee na de grootste van Nederland. Toen waren er 70 werknemers. In deze diaserie ziet u hoe één en ander in zijn werk ging.
2. Van Kanaal tot Cascade.
Door: Martin Benjamins
Ontwikkeling in het centrum van Hoogeveen 1900-2010. Daar waar ooit de kanalen en de wijken het beeld bepaalden is na de demping hiervan een andere situatie ontstaan. Door de betere infrastructuur waren onder anderen de winkels beter bereikbaar geworden, waardoor veel zakenmensen de kans grepen om hun zaak uit te breiden en werden er grotere panden gebouwd.
3. Scheepsnostalgie.
Door: Cor Koopmans
Bij het ontstaan van Hoogeveen, ongeveer 380 jaar geleden, begon ook de waterhistorie van Hoogeveen. Om turf te winnen en af te voeren groeven onze voorouders niet alleen kanalen, maar ook talloze wijken. Veel inwoners van Hoogeveen en omliggende dorpen verdienden vroeger hun boterham in de turfwinning en alles wat daarbij hoorde. Hoogeveen was vroeger één van de grootste binnenhavens van Nederland. Ook waren er veel scheepswerven. Tot begin van de 20e eeuw bleef Hoogeveen een belangrijk centrum van de binnenvaart.
In deze serie krijgt u een impressie van de activiteiten rondom de turfwinning en alles wat hierdoor is ontstaan.
4. Verkeer te land.
Door: Cor Koopmans
Als je tegenwoordig met de auto over de wegen rijdt kun je je bijna niet voorstellen hoe dit vroeger ging. Jaren geleden waren er bijna nog geen wegen of ze waren erg slecht. Vervoermiddelen waren er bijna niet. Veel gebeurde te voet. Voor het vervoer van goederen gebruikte men o.a. kruiwagens, handkarren en karren die voortgetrokken werden door dieren. Toen de fiets wat meer in opmars kwam kon men grotere afstanden afleggen. De wegen werden beter, o.a. door ze te verharden. Er kwam ook gemotoriseerd verkeer, zoals auto's. Dit maakte het allemaal een stuk gemakkelijker om je te verplaatsen.
Deze lezing is speciaal gemaakt voor licht dementerenden.
5. Ontstaan en ontwikkeling van Alteveer.
Door: Lucas Zomer
Alteveer bestaat al meer dan 350 jaar. Het heeft een moeilijke tijd gekend, maar ook een periode van vooruitgang. In deze serie wordt u aan de hand van foto’s, vertellingen en anekdotes door de tijd geleid vanaf de initiatieven om het gebied te ontginnen, de vervening, de dempingen tot de omschakeling naar landbouwgebied en de invulling van de streek langs het ‘opgaande’ naar Hoogeveen.
6. Rondedans van mensen en gebouwen.
Door: Martin Benjamins
Ontwikkeling Tuindorp en Wolfsbos: We beginnen in café Centrum bij de vroegere veemarkt. We zien het houten gebouw later terug als DES gebouw in Tuindorp. We bekijken de Wolfsbosstraat, toen de weg- en de vaarverbinding met Hollandscheveld. We zien de wijk vanuit weiland, volgebouwd worden, inclusief winkels en kerken. En tenslotte worden de toen gebouwde winkelcentra al weer gesloopt en vernieuwd. Later de sloop van de Zuiderkerk als gevolg van samenvoeging van kerken.
De presentatie van deze geschiedenis bestaat uit foto's en filmbeelden.
7. Over ‘t Achterumme,’t Noord en Noordscheschut.
Door: Jan Stoefzand
Met foto’s en films krijgt u een indruk over het leven van vroeger in de omgeving wat voorheen Nieuweroord was: de vonders en het water, die nu bijna geheel verdwenen zijn. ’t Noord met zijn vele bewoners, waarvan velen als zelfstandig ondernemer de kost verdienden. Enkele markante bewoners worden speciaal voor het voetlicht gehaald.
Nieuweroord liep vroeger tot de 12e Wieke, althans het was voor de PTT ‘’post Nieuweroord’’.
Noordscheschut en uiteraard ook de restanten van het Achterom en Noord zijn plekjes om trots op te zijn.
8. Hoogeveen als industriestad: een rijk verleden. Opkomst en vergankelijkheid van Hoogeveense industrieën.
Door: Cor Koopmans
Voor het einde van de 19e eeuw kende Drenthe nauwelijks fabrieken of andere grote ambachtelijke bedrijven, al moeten er in de Middeleeuwen wel steenbakkerijen geweest zijn. Van echte nijverheid en industrie is in Drenthe pas sprake in de tweede helft van de negentiende eeuw.
De fabrieken en bedrijven, die zich ontwikkelden, stonden meestal in verband met de belangrijkste economische activiteiten.
Na de Tweede Wereldoorlog heeft Drenthe een sterke periode van industrialisatie doorgemaakt.
In 1963 noemde industriestad Hoogeveen zich voortaan: De Dynamische Kern van Drenthe. Veel van de industrieën zijn inmiddels ook weer verdwenen door de globalisering en de alsmaar doorgaande schaalvergroting.
Aan de hand van dia’s en filmmateriaal ziet u het ontstaan van Hoogeveen als industriestad: de opkomst en vergankelijkheid van de Hoogeveense industrieën.
9. Eén mens op aarde: ‘nooit oorlog’; twee mensen op aarde: ‘nooit vrede’.
Door: Harm Otten.
In een diapresentatie van ca. 1½ uur vertelt Harm Otten over de gebeurtenissen in en rond Hoogeveen in de Tweede Wereldoorlog. Hij neemt u, vanuit zijn geboorteplaats Elim, mee door de periode 10 mei 1940 tot 11 april 1945.
10. Dwars door Hoogeveen, van park tot gevelsteen.
Door: Cor Koopmans.
Veel veranderingen hebben in de loop der jaren plaatsgevonden in Hoogeveen. Een gedeelte wordt u verteld aan de hand van diverse beelden. Het begint bij het oudste park in de gemeente. Er is in de loop der jaren veel veranderd met betrekking tot de bestemming van winkels, bedrijven en bijvoorbeeld het zwembad. Het marktterrein is weg. Kanalen zijn verdwenen en straten kwamen ervoor in de plaats. Verder wordt er verteld over gevelstenen en bijzondere afbeeldingen, die vroeger nogal eens ingemetseld of geplaatst werden aan gebouwen. Hierbij komt ook de bedrijvigheid in de betreffende panden aan bod.
11. Geschiedenisquiz over Hoogeveen.
Door: Cor Koopmans
Een presentatie in de vorm van een quiz. Aan de deelnemers wordt een pen en papier uitgereikt, waarna ze, aan de hand van 30 vragen over Hoogeveen, actief kunnen deelnemen aan deze presentatie. Diverse beelden worden getoond, met een korte toelichting, waarbij historie, cultuur en politiek aan bod komen. Er kan worden gekozen uit drie mogelijke antwoorden. Nadat alle formulieren zijn nagekeken worden de beelden opnieuw getoond met de juiste antwoorden, waarbij een uitgebreidere toelichting wordt gegeven. Een mooie, actieve manier om de kennis over de gemeente Hoogeveen te vergroten.
12. Hoogeveen, veranderingen door de jaren heen.
Door: Cor Koopmans
De Historische Kring Hoogeveen koestert haar foto-archief en ze ziet de belangstelling voor de prachtige oude beelden nog steeds toenemen. De oprichting van de Drentsche Kanaal Maatschappij heeft een belangrijk stempel gedrukt op de ontwikkeling van Hoogeveen. Kanalen en wijken werden aangelegd voor het vervoer van de turf. Steeds meer mensen vestigden zich in Hoogeveen, waardoor er huizen en andere panden gebouwd werden. Van de oorspronkelijke bebouwing is weinig bewaard gebleven, al is hier en daar nog wel iets te herkennen van vroeger. Ook de kanalen zijn verdwenen. Denk hierbij aan de Alteveerstraat, Wolfsbosstraat, Het Haagje, de Schutstraat en de Hoofdstraat.
In deze presentatie wordt u meegenomen in de veranderingen door de jaren heen.
13. Van het Station tot aan Het Kruis.
Door: Henk Jonker
We maken een 'wandeling' (waarbij u kunt blijven zitten) die ons via de Stationsstraat/Stationsweg/Brinkstraat naar het eind van de Hoofdstraat brengt. We zien de tramremise en we zien de laatste tram door Hoogeveen rijden op 31 maart 1947, een tijdperk werd afgesloten. We zien veel panden die getekend zijn door architect J. Carmiggelt, veel van deze panden staan in het centrum van Hoogeveen. Overigens is de 'oude bouw' ook door Carmiggelt getekend. We zien dat de Hoofdstraat door de jaren heen heel erg is veranderd, het kanaal werd gedempt in 1948, daarna werd de Hoofdstraat regelmatig gerenoveerd. Als we op het Kruis zijn aangekomen, zien we amateurbeelden van de demping van het Het Haagje. Tot slot wandelen we ook nog even de Schutstraat, Het Haagje en de Alteveerstraat op, ook hier zien we vele mooie panden maar ook korte video's van Lucas Aardenburg en de Coöperatieve Zuivelfabriek.
14. Hoogeveen, zo was het eens.
Door: Cor Koopmans
In de loop der tijden is er veel veranderd in Hoogeveen. Er zullen beelden worden getoond die niet in eerdere presentaties van Cor voorkomen.
Deze keer komen vooral enkele zijstraten van de Hoofdstraat aan bod, maar krijgt toch ook nog een klein stukje Hoofdstraat aandacht. Er worden zeer oude beelden van de Kerkstraat en de Van Echtenstraat getoond. Daar was en is nogal wat bedrijvigheid. Veel oude beelden passeren de revue, maar ook ziet u veel van wat er allemaal is opgeknapt, waarbij vaak geprobeerd is om de oorspronkelijke gevels te behouden. De markt was heel vroeger aan beide zijden van de Hoofdstraat, waar toen nog het kanaal door liep. Er was elke dag markt, zelfs op zondag. Later is de markt verplaatst naar de Kerkstraat. Hier was ook de veemarkt. Veel boeren gingen na afloop, vooral als ze goede zaken gedaan hadden, een borrel drinken in één van de cafés die daar waren. Nog steeds zijn er veel horecagelegenheden op de Grote Kerkstraat.
Er worden niet alleen afbeeldingen vertoond, maar ook filmpjes over de middenstand van de Kerkstraat en van de markt die daar vroeger was.
15. Langs de Vaort
Door: Martin Benjmins
Hoogeveen en het water zijn nauw met elkaar verbonden. Door het graven van een kanaal, de latere Hoogeveenschevaart, kon het veen ontwaterd worden en de gewonnen turf afgevoerd. In de presentatie “Langs de vaort” neem ik u mee vanaf Echten langs de vaarten en kanalen van Hoogeveen. We komen langs een boerderij waar in de oorlog onderduikers zaten en ook langs een voormalige kerkboerderij die nu als woonvoorziening voor mensen met dementie wordt gebruikt. We kijken bij een aantal bedrijven aan het Griendsveenkanaal. En aan de Schutstraat zien we o.a. de Synagoge en het ziekenhuis Bethesda. Op het Slood (nu Alteveertraat), de botterfabriek, de landbouwbank en ook de vier bruggen van het Kruis, waar in 1876 bijna 10.000 schepen passeerden. Aan de Huizen, nu Hoofdstraat, benoemen we van een aantal panden de verschillende gebruikers. We zien de kastanjeboom die Claas Pet in 1881 liet planten en die er nog steeds staat. We kijken op verschillende locaties waar de veemarkt gehouden werd. Nemen een kijkje bij de molen van Reinders en de molen van Thomas. Ook de Gereformeerde kerk aan de Hoofdstraat en de Grote Kerk aan de Grote Kerkstraat krijgen aandacht. We komen langs de conservenfabriek van Aardenburg en de werf, die het langst bestaan heeft in de geschiedenis van Hoogeveen. Via het Omkanaal, nu Kanaalweg, eindigen we aan het Noordse Opgaande.
16. Hoe was het ook alweer en wie waren zij.
Door: Cor Koopmans
Tijden veranderen, de succesvolle overgang van turfwinning naar industrie was hiervan het bewijs. Rond de Venesluis aan de Schutstraat was een vrij dichte bebouwing van kleine huizen. De sluis verdween in 1971. Ook de agrarische bedrijvigheid die er was, is verdwenen. De A28 is over de Schutstraat aangelegd. In eerste instantie als een enkelbaansweg, later werd dit dubbelbaans. Richting het westen is een nieuwe woonwijk gebouwd. Het Kinholtsbos is een prachtig stukje natuur, waar in het verleden broodjager Jan de Weerd woonde bij het Oude Diepje. Ook de Hoofdstraat is ingrijpend veranderd. Op de plek waar nu boekhandel Pet is, was in het verleden apotheek Radijs gevestigd. Hendrik Radijs heeft zich erg ingezet om Hoogeveen op een hoger plan te krijgen. En wat denkt u van de Firma Danes, die bij veel Hoogeveners bekend was?
En zo passeren in deze serie veel zaken en personen de revue, die menigeen zich vast nog wel weten te herinneren.
Films over oud Hoogeveen:
01. Armwerkhuis: verhuizing van de bewoners uit het oude armwerkhuis naar de Beatrix Stichting op 25-04-1938. (ca. 15 minuten)
02. Zonnedag: een reisje voor de ouden van dagen dat verzorgd werd door de middenstand van Hoogeveen. Een film uit 1938. (ca. 20 minuten)
03. HMI: hoe in de jaren dertig metalen matrassen werden gemaakt. (ca. 20 minuten)
04. Klompenmakerij: hoe men vroeger klompen maakte. (ca. 10 minuten)
05. Blikfabriek Drenthina: Productieproces ca. 1983 (ca. 30 minuten met geluid)
06. Parkschool: (school voor Bijzonder Lager Onderwijs): opening van de school in 1949 met genodigden en een film van een schoolreisje in 1955. (ca. 25 minuten)
07. Schoolfeesten: een film van verschillende schoolfeesten in 1954. (ca. 20 minuten)
08. Koninklijk bezoek aan Drenthe: bezoek van Juliana en Bernhard op 1 en 2 juni 1950, met o.a. beelden uit Assen, Hoogeveen en Schoonebeek. (ca. 20 minuten, met geluid)
09. Heel Hoogeveen op de film: een film uit de vijftiger jaren over verschillende verenigingen en bedrijven met o.a. een demonstratie van brandweer en Rode Kruis. (ca. 30 minuten)
10. VVV film: promotiefilm over Hoogeveen uit 1964; beelden van de Industrie en verschillende Woonwijken in Hoogeveen. (ca. 30 minuten, in kleur en met geluid)
11. Wat doen die Hoogeveners: een film uit 1972 over de ontwikkeling van het stadscentrum en de industrie. (ca. 30 minuten, in kleur en met geluid)
12. OMA-feest in Hoogeveen: beelden van het eerste OMA-feest in Hoogeveen in 1951, met verschillende spelletjes uit die tijd. (ca. 30 minuten)
13. Ziekenhuis Bethesda: een film gemaakt in 1954 over het oude ziekenhuis Bethesda met beelden van o.a. kraamafdeling, röntgenafdeling, operatiekamer, enz. (ca. 45 minuten)
14. 25 jaar D.O.C.: opening nieuwe Kaasmakerij 1987. (ca. 30 minuten, in kleur en met geluid)
15. Lucas Aardenburg: dit betreft een film over de bonencampagne in 1936. In de film wordt onder andere getoond hoe het proces om bonen in te blikken in zijn werk ging. Daarnaast krijgt u een indruk van de rest van het bedrijf, zoals het kantoor, magazijn enz.
16. Boerenopstand Hollandscheveld: filmdocumentaire uit 1963 van de boerenopstand in Hollandscheveld. Beelden o.a. uitzetting van boer Hartman. (zwart-wit met geluid)
17. Hoogeveense trommelslager Obe Lemstra: film uit de 60-er jaren (ca. 16 minuten met tromgeluid)
18. Demping kanaal Hoofdstraat: (korte film uit 1947/1948)
19. Het schip Hester: (een korte film van één de laatste schepen die door het kanaal Schutstraat voer)
Bij de meeste films wordt een toelichting gegeven door Cor Koopmans.
Bij sommige films d.m.v. een powerpointpresentatie.
Dit betreft de nummers 01, 13, 15, 17, 18 en 19.
Een aantal films is voorzien van achtergrond muziek.
Het is mogelijk om enkele films te combineren, zodat u een middag- of avondvullend programma heeft.