Historische Kring

'Blief in de gezinnen thuus Drents praoten, zodat het dialect niet verleuren giet!' Deze aansporing aan het slot van de conference van het duo Harm en Roelof uit Sleen ontlokte aan de bomvolle zaal van theater De Tamboer op vrijdagavond 30 januari een enorm applaus. Het was het feest ter ere van het 25-jarig bestaan van de Historische Kring Hoogeveen. Een happening die het karakter kreeg van een groot familiefeest. Ruim 800 bezoekers genoten van het optreden van het voetbalkoor uit Noordscheschut, van de Dwingelder Daansers en van genoemd cabaretduo. Onderdeel van het programma waren onder andere een speciaal lied op de jubilerende 'kring' en hoogtepunten uit de afgelopen kwart eeuw.

Onder de bezoekers waren ook oud-Hoogeveners, soms van ver gekomen, die het feest ervoeren als even te zijn teruggekeerd op het ouderlijk nest. In de pauze waren er enthousiaste ontmoetingen van mensen die elkaar in soms een halve eeuw niet meer hadden gezien. Het gemeentebestuur was vertegenwoordigd door wethouder Klaas Smid.

Grondlegger

In zijn welkomstwoord noemde voorzitter Willem Schelhaas speciaal de mensen, die 25 jaar geleden al bij de oprichting betrokken waren. ,,Wie had dat 25 jaar geleden gedacht, dat we hier vanavond met 800 mensen bij elkaar zouden komen om ons 25-jarig jubileum te vieren. Er was hoop dat er ooit 200 mensen lid zouden worden. Een aantal dat nodig was om financieel rond te komen.''

Hij memoreerde hoe op 25 januari 1984 Henk van 't Hul als niet-Hoogevener een groep van ruim dertig mensen bij elkaar kreeg om een 'historische kring' op te richten. ,,Wat zou Hoogeveen nu zijn zonder onze Historische Kring?'' vroeg hij zich af. Met een luid applaus door alle aanwezigen werd Henk van 't Hul als grondlegger van de HKH gehuldigd.

De Veenmol

Schelhaas gaf een overzicht van de activiteiten van de vereniging. ,,De kring begon heel klein en richtte meteen een aantal werkgroepen op. Men wilde vooral via een periodiek de historie van Hoogeveen onder de aandacht brengen. De naam Veenmol werd genoemd als wroeter in de grond zoals de club in oprichting wilde wroeten in de geschiedenis van Hoogeveen. Er werden nog vijftien mogelijke namen genoemd, maar uiteindelijk werd het toch: De Veenmol. De naamgever van toen, Lammert Huizing, is na 25 jaar nog steeds de eindredacteur van het blad.''

De Veenmol begon als een zeer eenvoudig blaadje, want drukken was te duur. Hij werd getypt en gestencild. De kinderen van Van 't Hul moesten in het begin de blaadjes op volgorde leggen, zodat pa ze aan elkaar kon nieten. Ook is eens een keer de hele oplage over de straat gewaaierd omdat Henk ze meenam naar school om ze daar te kopiëren of vast te nieten. Ze werden opgezocht en met modder en al door de leerlingen van het Menso Alting College op volgorde gelegd en vastgeniet. Het duurde ruim drie jaar voordat het ledental van 200 was bereikt.''

Inmiddels is de honderdste Veenmol gedrukt in een professionele uitvoering. Wat men voor 25 jaar wilde, kennis doorgeven over de geschiedenis van Hoogeveen via een periodiek, is gelukt. Er is een schat aan gegevens over de historie van Hoogeveen op een zeer uitgebreid terrein gepubliceerd. Denk maar aan de vervening, de scheepvaart met de op- en neergang van kanalen en sluizen, de opkomst en het verdwijnen van de Hoogeveense veemarkt, de verbinding met het spoor, transport, genealogie, de oorlogsperiode, de groei van Hoogeveen, kerkelijke perikelen, de op- en ondergang van grote industriële bedrijven. Het is haast een wonder als iemand iets wil weten over de geschiedenis, dan het antwoord niet te vinden is in een eerder uitgegeven Veenmol.''

Kringavonden

Er zijn inmiddels honderd kringavonden gehouden. Van een bijeenkomst in een klein zaaltje met veertig, vijftig bezoekers, hebben deze zich ontwikkeld naar avonden in De Tamboer met gemiddeld een driehonderd bezoekers. In het bestuur zagen de Hoogeveners het eerst kennelijkniet zo zitten. Het eerste bestuur bestond uit zes mensen, waarvan vijf afkomstig van elders. Later hebben de Hoogeveners veel taken overgenomen. In de eerste jaren was er een geldomzet van omgerekend circa 1350 euro per jaar. Nu gaat er alleen aan contributies ruim 40.000 euro om. De laatste jaren geeft de vereniging ieder jaar een historisch boek uit, waarvan de kosten gemiddeld op 25.000 euro liggen. Een gedeelte daarvan wordt betaald via het boekenfonds uit de contributies. Daarnaast zijn er diverse bedrijven die ons regelmatig of eenmalig sponsoren.'

Gedenkstenen

Het vastleggen van de geschiedenis gebeurt ook via de eigen bibliotheek. Daar bevindt zich een schat aan door anderen geschrevenboeken, aan geschonkenfoto's, tijdschriften, kranten, films, enz. Ook zijn er op initiatief van de Historische Kring diverse gedenkstenen geplaatst zoals aan de Wijsterseweg en bij de voormalige boerderij van Flokstra op Trasselt. Ook zijn er herinneringsbomen geplant.De vereniging heeft uitgebreid stil gestaan bij de herdenking van zestig jaar bevrijding van Hoogeveen.''
Met de groei van de vereniging nam het werk dat gebeuren moet, onevenredig toe. Maar geen nood: meer dan honderd vrijwilligers staan altijd klaar om te helpenals dat nodig is. Terugkijkend:' aldus Schelhaas, 'u bent lid van een zeer bloeiende vereniging.
Hij deelde mee dat het ledental intussen de 2600 is gepasseerd. In de loop van dit jaar staan nog verschillende andere activiteiten in verband met het jubileum op het programma. Deze week verschijnt de honderdste Veenmol, een jubileumnummer van dubbele omvang. Tegelijk daarmee wordt het jubileumboek 'Veranderend Hoogeveen' bij de leden bezorgd. In dit boek wordt met veel foto's en tekst een overzicht gegeven van hetgeen er in de laatste 25 jaar in Hoogeveen is veranderd. Wijnhout Punt bood als voorzitter van de werkgroep, die het boek heeft verzorgd, het eerste exemplaar aan de voorzitter aan. Het boek wordt een waardevolle herinnering aan het zilveren feest van de Historische Kring.