Toeren over sluipweggetjes
Bustocht Historische Kring Hoogeveen Open Monumentendag
HOOGEVEEN - Monumentale boerderijen, oude straatjes en statige landhuizen.
Het kwam zaterdag allemaal voorbij tijdens de bustocht van de Historische Kring Hoogeveen op de Open Monumentendag 2012.
Het thema was dit jaar Groen van Toen en dat was te merken.
Door Henriëtte Meppelink
De motor van de toerbus staat al te ronken voor het gemeentehuis. De ogen van de buschauffeur glanzen terwijl hij de laatste mensen maant om in de stappen. Vandaag heeft hij een leuke opdracht: rijden over sluipweggetjes en door dorpjes. Mooier kan het niet. Cor Koopmans is de spreker. Hij zit voorin de bus en heeft het papier al voor zich. De bus is nog niet eens in beweging gekomen of Cor begint al met vertellen: ,,Het gemeentehuis is gebouwd in 1940 in de stijl van de Delftse school. Eenzelfde gemeentehuis staat in Alphen aan de Rijn. De architect was C.J. Blauw. Het gemeentehuis in Hoogeveen had het eerste carillon van Drenthe."
Het thema is Historische Buitenplaatsen, Groen van Toen en daarom blijven we natuurlijk niet alleen in Hoogeveen. De bus rijdt dan ook richting Alteveer en slaat meteen rechtsaf, het Oosterveld in. ,,Hier was vroeger allemaal heide. Dat begon al ter hoogte van de begraafplaats aan de Zuiderweg. Als je goed kijkt, zie je her en der nog stukjes heide in de berm. We steken de autoweg over, rijden de Noorderweg in en de deelnemers worden gewezen op een betonblok in het weiland. ,,Dat voetstuk in het veld was tijdens de oorlog een radarstation voor het opsporen van geallieerde vliegtuigen. In ons land werden meer dan twintig van deze stations gebouwd. De meeste kregen een dierennaam. Deze bij Ten Arlo werd Marder (marter) genoemd. Het werd bemand door personeel van de Duitse luchtmachteenheid."
En zo rijden we verder. De route gaat door Zuidwolde (Ten Arlo en Steenbergen), richting de Pieperij. Onderweg wordt van alles uitgelegd. De chauffeur moet vaak rare toeren uithalen om zo dicht mogelijk bij de bezienswaardigheid te komen. Cor vertelt honderduit: ,,De Pieperij komt al voor in 17e eeuwse documenten. De naam zou afgeleid zijn van een duiker oftewel een 'piepe', die in een waterleiding was geplaatst om overtollig water naar de Reest af te voeren. In 1930 is een archeologische vondst gedaan die bestond uit zeven vuurstenen bijlen uit de Steentijd."De bustocht gaat verder dan de gemeente- en provinciegrenzen.
Via De Pieperij komen we uit in IJhorst en de Wijk, Overijssel dus. Maar ook daar is weer genoeg te zien zoals Huize Dickninge, dat verstopt ligt achter bosjes. De chauffeur manouvreert de bus door het hek en voor ons doemt het landhuis op. ,,Op de plek waar nu het landhuis staat, heeft vroeger een klooster gestaan, waarschijnlijk rond 1140. De kloosterlingen zijn erg belangrijk geweest voor de ontwikkeling van het Reestdal. Dickninge was een dubbelklooster. Er waren monniken en nonnen, maar uiteraard streng gescheiden (en dat moeten we dan maar geloven).
In 1796 werden de restanten van het klooster verkocht aan de Baron de Vos van Steenwijk. Hij heeft alles opgeruimd en in 1813 het huidige gebouw neergezet. Het landgoed is nu in bezit van jonkvrouwe Roëll."Iedereen kijkt zijn of haar ogen uit. Onderweg komen we nog langs Rogat, Broekhuizen, Ruinen, Echten en Gijsselte. En dat met een toerbus. Cor heeft plezier voorin de bus met de chauffeur, die capriolen uithaalt met de bus. ,,Ja jongens en meisjes, het gaat om monumenten en dan kunnen we niet over de snelweg."
De Open Monumentendag is een jaarlijks evenement in het tweede weekend van september, waarbij duizenden monumenten in Nederland gratis toegankelijk zijn voor publiek. Open Monumentendag is in 26 jaar uitgegroeid tot één van de grootste culturele evenementen van Nederland.